Aantrekken en afstoten
Laatst zei een stel (ik noem hen Paul en Therèse) tegen mij: het is alsof we naar elkaar toe bewegen en op een bepaald punt, bijna bij elkaar, weer weg bewegen en dat ieder op zichzelf weer verder gaat. En dat is echt een patroon in onze relatie.
Wat gebeurt er op dat punt, zo bijna bij elkaar? Dat is de vraag die ik aan beiden stel. Je hebt beiden het verlangen bij de ander te zijn, contact te maken, en op een bepaald punt komt er weerstand, een blokkade. Therèse zegt: ik merk dat ik ga twijfelen of hij wel echt wil en of hij wel echt belangstelling heeft voor mij. Ik ga dan denken: ‘hij heeft behoefte aan warmte, ok, maar dat zou ook een andere persoon kunnen zijn. Zo denk ik. Dan raak ik geïrriteerd en voel ik me bevriezen.’
Paul daarentegen, zoekt toenadering omdat hij zich wat onzeker voelt en schrikt van haar afstandelijke blik, alsof zij niet echt wil, hem niet echt wil ontvangen. Paul zegt: ik raak teleurgesteld, dan doe ik een poging en ik verlang er ook erg naar, om te delen wat ik voel, maar ze lijkt niet thuis te zijn. Dan trek ik me maar weer terug.
Therèse en Paul hebben allebei een trigger waardoor ze zich onveilig gaan voelen bij de ander en bevriezen (Therèse) of vluchten (Paul). Eigenlijk gaat het er om dat ze zich niet veilig voelen in zichzelf en vaak leg je de ‘schuld’ daarvan bij de ander. Want het blijkt echt lastig om dit voor jezelf te onderzoeken en er verantwoordelijkheid voor te nemen. Dat is ook altijd de (onderliggende) behoefte in relatietherapie: help mij me veilig te voelen zodat ik me kan verbinden.
Vrij voelen en verbinden
Een relatie gaat ten diepste om verbinding en verbinding komt tot stand als je in vrijheid naar de ander kunt bewegen. Als er dus geen verborgen claim onder je gedrag zit. Een claim betekent dat de ander iets moet doen voor jou. In het geval van Therèse is haar claim dat Paul duidelijk moet maken wat hij precies wil en dat het om haar gaat. Therèse heeft in deze relatie bindingsangst: dan schiet ze in haar hoofd, gaat veel ‘denken over’ en trek ze zich terug. Paul lijkt eerder verlatingsangst te hebben in de relatie met Therèse: hij wil juist wel emotioneel contact om zijn gevoelens te delen, zodat hij minder bang hoeft te zijn of onzeker.
Als beide partners bewust durven te gaan voelen wat er speelt bij hun van binnen en zichzelf en de ander daar in volledig respecteren, kunnen ze groeien van (ont)binding naar verbinding.